Skip to Content

Física e química

ACTIVIDADES DO CLUBE DE CIENCIAS

Verónica Paz Vidal, Xefa do Departamento de Física e Química organizou neste curso un Clube de Ciencias con alumnado de 4º da ESO e profesorado convidado. En horario estraescolar, os martes de 14:20 a 16:20, desenvólvense no láboratorio e na aula de informática, interesantes actividades que relaconan os conceptos ciencíficos con aplicacións prácticas: experimentos de presión dos gases, programación con placas de Arduino, detectores de movemento ou luz, así como detectores de metais, etc...

O alumnado aprende a soldar con estaño, así como comproba e recoñece cada un dos compoñentes e tipos que poden compoñer un circuito eleéctrico. Todo isto no 1º trimestre. Que nos deparará o resto do curso?

Un clube onde o alumnado se motiva, traballa grupalmente, aporta ideas, descubren e confraternizan. Unha auténtica maravilla.

 

 

QUÉROTE +: 2020-2021 FICHA 6 - CULTIVANDO HABILIDADES

FICHA 6: CULTIVANDO HABILIDADES

Na materia de Física e química abordamos en 3 sesións a FICHA 6 "Cultivando habilidades":

  1. Explicamos o consentimento sexual.
  2. Traballamos coas expresións de presión de Félix López.
  3. Reflexionamos cos valores da educación afectivo-sexual de Oliveira, Mercedes (1998): "La educación sentimental".
  4. Rematamos a actividade visualizando o video "Love has no labels" (O amor non ten etiquetas).
  5. No mes de maio a psicóloga do CIM de Muxía acudiu ó noso centro coa finalidade de sensibilizar ao alumnado sobre relacións baseadas no bo trato.

1ª SESIÓN: Explicamos o consentimento.

A través de dous supostos e un video explicando o consentimento cunha cunca de té:

- Formulamos entre toda a clase a definición de consentimento sexual.

- Reflexionamos sobre diversas cuestións:

  • A que situacións pode estarse a referir o video cando fala de estar "inconsciente"?
  • Un "si quero", pode implicar un siquero pero con condicións?
  • Enténdese que un "non quero" pode ser en calquera momento? Antes e durante? Que acontece se hai un "non quero" antes? E durante? Que pensariades?

CONSENTIMENTO SEXUAL EXPLICADO CON TÉ (LINK VIDEO)

 

2ª SESIÓN: Expresións de presión.

Traballamos as expresións de presión (Félix López) co obxectivo de favorecer unhas habilidades e unha comunicación positiva que garanta o consentimento e facer fronte á presión de non levar a cabo un comportamento non desexado.

Ficha expresións de presión alumnado.

3ª SESIÓN: Valores da educación afectivo-sexual

Visualizamos o video "A árbore" e reflexionamos primeiro individualmente e despois en grupo sobre unha serie de preguntas relacionadas coa temática do consentimento sexual.

A ÁRBORE (LINK VIDEO)

Ficha preguntas árbore

Finalizamos a actividade reflexionando sobre os valores da educación afectivo-sexual (fonte: Oliveira, Mercedes 1998: "La educación Sentimental") e vendo o video "O amor non ten etiquetas".

 

VALORES
- IGUALDADE ENTRE OS SEXOS, sen dicriminación nin privilexios.
- SINCERIDADE INTERPERSOAL. Afrontar os desexos e sentimentos e comunicalos nun clima de confianza e seguridade, de xeito que a outra persoa saiba o que queremos dela sen engados, sen instrumentalizala ou usala.
- O PRACER, A TENRRURA, A COMUNICACIÓN, OS AFECTOS COMPARTIDOS. A actividade sexual con outra persoa é un encontro. Precisamos mirar, sentir, tocar, escoitar, falar, querer...á outra persoa. É preciso entender os seus sentimentos e sabérmonos que queremos e que non.
- RESPONSABILIDADE COMPARTIDA: Os riscos e as consecuencias son das dúas persoas.
- Apostar polo valor dos VÍNCULOS AFECTIVOS LIBRES E COMPROMETIDOS.

 

"Love has no labels" (O amor non ten etiquetas) (LINK Ó VIDEO). Neste video emprégase o efecto dunha radiografía na que se ven diferentes formas de afecto a través de esqueletos humanos.

MITOS DO AMOR ROMÁNTICO

Queremos tamén destacar a coordinación do Concello de Muxía, especialmente do CIM e a súa psicóloga Soledad, que acudiu ó noso centro no mes de maio a reflexionar co noso alumnado sobre os mitos do amor romántico.

Nesta charla Soledad fixo un repaso dos conceptos relacionados co xénero, a orientación sexual e a identidade de xénero e despois centrouse na análise dos mitos do amor romántico. Diferenciamos entre relacións sans e relacións tóxicas, desmontando falsas crenzas sobre como deben comportarse as persoas nunha relación: celos, posesión, submisión, etc...Buscábase que o alumnado vira reflectidas situacións cotiás nas que determinadas crenzas e aprendizaxes sociais nos fan comportarnos e aguantar comportamentos que non nos fan sentirnos ben. O tempo dunha sesión de clase non deu para unha análise máis profunda, pero tratouse de sensibilizar sobre as relacións baseadas no bo trato.

QUÉROTE +: 2020-2021 FICHA1 - RECURSOS QUÉROTE - FICHA 2 - EDUCACIÓN SEXUAL

FICHA 1: RECURSOS QUÉROTE (novembro de 2020)

FICHA 2: EDUCACIÓN SEXUAL (novembro de 2020)

Este curso 2020-2021 no Programa Quérote +, nas clases de Física e Química de 3º da ESO traballamos nunha sesión: Recursos Quérote + Educación sexual A través dun remuiño de ideas preguntóuselle ao alumnado que era para eles/as a sexualidade e a que fontes recorrían na súa búsqueda de información.

 

 

A partir de ahí abordamos a temática que se ía traballar ao longo do programa, centrándonos nas fichas unha e dúas.

 

Despois Presentóuselles os recursos Quérote + para que puidesen consultar de forma anónima as súas dúbidas. Premeron sobre a ligazón:

http://querote.org/preguntanos/formulario.php?lg=gal

 

 

Unha das dúbidas formuladas foi: Temática: diversidade sexual - "Qué significa xénero fluido?" Actividade complementaria: O Centro de Información á Muller de Muxía, promoveu o proxecto "Cociñando relacións" a través duns obradoiros dirixidos ao alumnado da ESO do noso centro para sensibilizarlles no referente á igualdade, identidade de xénero, prevención na violencia de xénero, novas masculinidades, igualdade de oportunidades, roles e estereotipos.

 

Posteriormente desde a titoría de cada curso reflexionouse sobre o abordado nos obradoiros e solicitouse ao alum,nado de 1º a 3º da ESO que nun folio escribisen nunha frase ou debuxasen que é para eles/as a igualdade. Coas súas achegas e as doutros centros educativos da zona que participaron no devandito proxecto, o CIM elaborou e editou unha axenda, o "Recetario de botrato", que foi entregada ao alumnado do IES Ramón Caamaño por parte da Concelleira de Igualdade en conmemoración do 25 de novembro. 

Física e Química 4º ESO: ácido sulfúrico y amoníaco

 

 El ácido sulfúrico y el amoníaco son dos de las sustancias químicas más sintetizadas a nivel industrial por sus múltiples aplicaciones.

Investigad sobre ambas sustancias, y elaborad un documento para cada uno que incluya los siguientes puntos:

1) Propiedades (del ácido sulfúrico y del amoníaco respectivamente)

2) Explicación de los métodos de de síntesis industrial:

- Proceso Haber-Bosh (amoníaco)

- Proceso de cámaras de plomo y proceso de contacto (ácido sulfúrico)

3) Aplicaciones

 

Fecha límite de entrega: Viernes 16 de febrero

Formato: Preferiblemente, con procesador de textos, si bien no se penalizará en la nota la entrega manuscrita.

Entrega: En mano o al correo electrónico: mlrsprofe@gmail.com

Longitud máxima: 1 folio a doble cara para cada sustancia.

Se valorará:

- Concrección

- Empleo de terminología ajustada al nivel de conocimiento (no copies cosas que no entiendas)

- Indicar todas las fuentes documentales empleadas

- Ajustarse a los requisitos en cuanto a plazo y longitud máxima de cada documento.

 

 

Química del olor

Mientras que los sabores básicos se reducen a dulce, ácido, salado y amargo (¿y umami?), para definir los olores básicos que capta un ser humano necesitamos de al menos diez categorías:

Aunque no se puede predecir todavía el olor con la forma y la geometría de una molécula (todo se andará), sí podemos predecir un determinado tipo de olor fijándonos en detalles químicos, más concretamente en sus grupos funcionales. Así por ejemplo, muchos olores frutales se deben a ésteres, los olores vegetales a menudo se deben a compuestos sulfurados y los alcoholes aromáticos dan el olor característico a alimento ahumado.

 

Ejercicio:

1)      Describe en pocas palabras (máximo 5 líneas) qué requisitos debe reunir un compuesto químico para ser perceptible por nuestro olfato.

2)     Para cada uno de los grupos funcionales indicados en la tabla, busca al menos dos moléculas aromáticas: indica cuál es su aroma, dónde se suele encontrar, nombre y fórmula (semidesarrollada o estructural)

GRUPO FUNCIONAL

ORIGEN Y AROMA

NOMBRE

FÓRMULA

Alcohol (-OH)

 

 

 

Aldehído o cetona (>C=O)

 

 

 

Ácido carboxílico (-COOH)

 

 

 

Éster (-COOR)

 

 

 

 

3)      Investiga cuáles son las moléculas responsables de los siguientes olores. Indica su fórmula (semidesarrollada o estructural) y su nombre.

 

VAINILLA / CAFÉ RECIÉN MOLIDO/CANELA/ ALMENDRAS/PEGAMENTO/

PIÑA/ PLÁTANO/ PALOMITAS DE MAÍZ/AJO/HUMO DE MADERA

MENTA/ CADÁVER EN DESCOMPOSICIÓN/ MOFETA

 

Plazo límite de entrega: Viernes 2 de febrero

Formato de entrega: en papel o en formato electrónico (mlrsprofe@gmail.com)

Recuerda indicar tus fuentes de información

 

 

 

 

¿Habrá una octava fila en la tabla periódica?

Como recordaréis, la tabla periódica de los elementos en la actualidad tiene 118 elementos químicos, distribuidos en 18 grupos (columnas) y 7 períodos (filas). He visto esta noticia en la prensa: un equipo de físicos en Japón se ha lanzado a la búsqueda del elemento 119 de la tabla periódica, con nombre provisional ununennio, y aunque si lo consiguen será una rareza más con una vida de unos milisegundos, lo curioso es que para darle cabida en la tabla periódica habría que inaugurar un nuevo período, el 8º, con lo cual el grupo de los alcalinos quedaría: hidrógeno, litio, sodio, potasio, rubidio, cesio, francio y ununennio.

Lo increible, es que aún no existe, y ¡ya tiene un artículo en la wikipedia donde predicen sus propiedades!

Nuevos libros en la biblioteca del centro

Desde ya mismo podéis pasar por la Biblioteca del centro a disfrutar de las nuevas adquisiciones de divulgación científica.

1) ¡EUREKA! LOS DESCUBRIMIENTOS CIENTÍFICOS MÁS ASOMBROSOS DE TODOS LOS TIEMPOS (Mike GoldsMith)

El primero de ellos, apto para todas las edades, pero especialmente accesible para los más jóvenes (1º, 2º ESO):

 

2) LOS ELEMENTOS. UNA EXPLORACIÓN VISUAL DE TODOS LOS ÁTOMOS QUE SE CONOCEN EN EL UNIVERSO (Theodore Gray)

 

Es muy recomendable para los alumnos de 2º, 3º y 4º: en este libro se nos presenta una galería fotográfica de los 118 elementos de la tabla periódica, con un montón de datos y anécdotas curiosas.

 

3) EL TÍO TUNGSTENO: RECUERDOS DE UN QUÍMICO PRECOZ. (Oliver Sacks)

Hay muchos autores que cuentan muy bien la ciencia, pero tengo especial debilidad por este libro delicioso, os dejo la reseña:

"Oliver Sacks evoca en este libro de memorias su niñez en Inglaterra. Cuando tenía seis años estalla la Segunda Guerra Mundial y es enviado, junto con su hermano Michael, a un internado en el campo. Cuatro años después, a su regreso a Londres, Michael enloquece, y Oliver encuentra su salvación personal en el mundo de la ciencia. Quien lo inicia es su tío Dave, «el tío Tungsteno», dueño de una fábrica de bombillas eléctricas. Y así, totalmente absorto en la física y la química, el adolescente va construyéndose un peculiar paraíso intelectual, donde sus héroes son Lavoisier, Marie Curie, Mendeleev y su tabla de los elementos..."

 

¡Espero que los disfrutéis!

Física e Química 3º ESO: Indagando sobre la datación de objetos antiguos

 

Normas de realización del ejercicio:

  • Fecha límite de entrega: Viernes 1 de diciembre de 2017
  • Formato de entrega, se podrá elegir entre:
    • Papel, manuscrito. Se recomienda hacer el ejercicio sobre la plantilla pdf que encontrarás adjunta más abajo.
    • Papel, procesador de textos: utiliza la plantilla odf que encontrarás adjunta más abajo.
  • En ambos casos, recuerda que debes indicar tus fuentes de información. Si se trata de un enlace de internet, proporciona el enlace acortado (puedes usar google url shortener o cualquier medio similar).

Fisica y Química 2º ESO: Simulador de la Ley de Boyle

Pinchando en la imagen puedes acceder al simulador de la ley de Boyle que hemos empleado en clase:

 

Distribuir contido


by Dr. Radut