Banco de experiencias

A lectura na axenda. Un exemplo desde o IES Antón Losada Diéguez (A Estrada)

Grazas ao traballo de colaboración entre a Biblioteca, o Club de lectura do centro "Os retelladores do galiñeiro" e o Departamento de Orientación, as mozas e mozos do IES Antón Losada Diéguez de A Estrada poden contar cunha estupenda axenda escolar e de lecturas. Esta axenda leva unhas recomendacións de libros e unhas citas para facer boca, todas elas arredor do tema "Africa diversa", un excelente traballo que aborda o centro este curso e que conta cun blogue específico: http://africanolosada.blogspot.com.es/
Este blogue, que leva por título "Africa diversa", pode convertirse nunha referencia para todos os centros que queiran abordar algún tipo de traballo sobre este continente, toda vez que no mesmo se vai recompilando unha boa selección de recursos de todo tipo (vídeos, textos, artigos, outros blogues...), todos destinados a amosar unha visión desprexuizada das xentes e da realidade africanas.

O kamishibai como instrumento para presentar os traballos de investigación

Desde o CEIP Condesa de Fenosa, de O Barco, chégannos estes dous vídeos que serven para amosar as posibilidades do teatriño xaponés á hora de que os nenos e nenas poidan presentar os seus traballos a outros compañeiros do centro.

 



Ler ciencia na biblioteca escolar do IES Eduardo Blanco Amor (Ourense)

LER CIENCIA NA BIBLIOTECA ESCOLAR on PhotoPeach


A biblioteca do IES Blanco Amor, de Ourense, aproveitou a data do 24 de outubro, Día da Biblioteca, e o cartel editado este curso pola consellería, para estimular a lectura científica entre o seu alumnado e para dar a coñecer á comunidade educativa os recursos informativos que ten á súa disposición. Esta exposición aproveitaba para difundir as posibilidades da biblitoeca escolar, da biblioteca municipal máis próxima así como da biblioteca nodal de Ourense. 

 

Tamén no IES Torrente Ballester, de Pontevedra organizaron unha exposición de materiais relacionados coas ciencias. Ver AQUÍ

Biblioteca escolar e Matemáticas

 

A colaboración da Biblitoeca Escolar cos distintos departamentos só pode traer beneficios para profesorado e alumnado. Cando a biblioteca está activa, é dicir, cando ten recursos materiais suficientes, un programa de actuacións orientado a cubrir as necesidades da comunidade educativa en materia de lectura e de información, e cando dispón tamén de recursos humanos axeitados ás funcións que realiza, pode exercer plenamente a súa "misión" (IFLA/UNESCO 2000), que é fundamentalmente apoiar o desenvolvemento do proxecto educativo de centro. Un exemplo recente é esta iniciatva da biblioteca "Rosalía de Castro" do IES Pazo da Mercé (As Neves, Pontevedra). Biblioteca e Departamento de Matemáticas propoñen actividades lúdicas relacionadas con esta materia: "XOGANDO COAS MATEMÁTICAS", cunha periodicidade semanal e un concurso final. A primeira actividade AQUÍ.

Esta iniciativa súmase a outras anteriores, de gran interese: 

Tamén foron bibliotecas escolares as que realizaron estas seleccións de recursos para este área:

Espazo de "lecturas compartidas" no CEIP de Andrade

Segundo van cobrando vida, as bibliotecas escolares van creando novos espazos e atopando novas funcións que cubrir. Atender a todos os sectores da comunidade educativa significa poñer atención ás súas necesidades e ás súas formas de relación con  respecto á lectura. Velaquí o novo espazo creado pola biblioteca do CEIP de Andrade (Pontedeume, A Coruña), destinado ao intercambio de libros entre os adultos da súa comunidade e que chamaron acertadamente "Lecturas Compartidas". A disposición das cadeiras chama ao encontro e á conversa, tan necesarios. 

Esta iniciativa súmase a outras anteriores nas que os centros recuperan pequenos espazos como "seccións" da biblioteca especialmente destinadas a pais e nais. En definitiva, trátase de abrir a biblioteca a todos os axentes que interveñen na formación dos pequenos lectores, pero que tamén queren vivir experiencias lectoras persoais e novidosas, en contacto con outros.

+ información 

 

Boas prácticas en bibliotecas escolares: outubro, mes da biblioteca escolar - 9

CEIP Quintela (Moaña, Pontevedra) from Bibliotecas Escolares de Galicia on Vimeo.

Un dos aspectos que lle cómpren á biblioteca escolar é a implicación das familias na formación dos pequenos lectores. Esta implicación pode conseguirse de formas diversas pero sempre resulta beneficiosa tanto para o alumnado como para os obxectivos educativos. Cando as familias comprenden o seu papel como mediadores de lectura, esta actividade e o gusto polo libros, a cultura en definitiva, cobra valor e mellora de forma significativa. Pero a biblioteca tamén pode, ás veces, dar cabida a nais e pais nas súas actividades. Desta forma vaise construíndo unha comunidade de aprendizaxe arredor do tema da lectura, que ben pode desenbocar noutro tipo de colaboracións. A través das distintas voces da comunidade educativa podemos coñecer como se constrúe esta comunidade no CEIP Quintela, de Moaña, neste vídeo: "A biblioteca e as familias".

8 de marzo: Día Internacional da Muller

O calendario civil continúa o seu andar e xa está chamando á porta o 8 de marzo, Día Internacional da Muller, unha das datas claves para avanzar na educación para igualdade, na formación de cidadáns e cidadás na procura dunha sociedade máis xusta.  As bibliotecas escolares achegan recursos e fan propostas de actividades, lideran iniciativas que permitan aos nenos e ás nenas, a mozas e mozos coñecer o mundo no que viven, coñecer a presenza da muller nos distintos ámbitos do saber e nos distintos momentos da historia. E sobre todo, re-coñecer a importancia e a influencia do traballo da muller nos diferentes ámbitos sociais do mundo no que eles viven e medran.

Algúns exemplos poden servir para ver a intensa actividade das bibliotecas escolares galegas nestes días previos ao 8 de marzo:

Un exemplo de programación moi sintetizada desde o CPI Vicente Otero Valcárce, de Carral: Para celebrar o 8 de marzo a nosa biblio propón un traballo de investigación ( e así poder practicar como utilizar efectivamente os buscadores). Fixemos unha recopilación de mulleres que destacaron, ou destacan, por diferentes motivos. adxudicamos unha a cada grupo. O alumnado fará un traballo de investigación e redactará unha biografía, incluíndo, de ser posible, unha fotografía. Unha selección dos traballos presentados servirá para que fagamos un libro que levará por título "Mulleres públicas" (traballando tamén a linguaxe sexista), e que pasará a formar parte dos fondos de producción propia. Ademáis Recibiremos  a visita de đúas mulleres, empresaria e cociñeira, que nos contarán a súa experiencia.

Outros recursos:

Un PDI (Proxecto Documental Integrado) arredor do Pan de Nadal


As nenas e nenos do CEIP de Frián-Teis (Vigo, Pontevedra) investigaron profundamente o tema dos pans doces de inverno, a súa procedencia e as súas diferentes versións por Europa e outros lugares do mundo (a través do PDI A lingua sabe a pan) e prepararon este "informativo" para nos dar a coñecer os seus descubrimentos, un exemplo de xornalismo de investigación. Unha actividade de álfabetización mediática e informacional, unha oportunidade de aprendizaxe global... e unha ocasión para larpeiros, lambóns e lambereteiros!

A biblioteca do IES Lama das Quendas (Chantada) presenta a campaña contra a violencia de xénero.


Na biblioteca do IES Lama das Quendas, de Chantada (Lugo), hai tempo que levan emprengando a linguaxe audiovisual como ferramenta de expresión nas súas actividades e propostas. Anteriormente realizaran spots publicitarios para promocionar a lectura entre a comunidade educativa. Agora véñen de presentar na televisión local a súa campaña contra a violencia de xénero. Un bo exemplo de biblioteca escolar como espazo de convivencia e de formación para unha cidadanía máis igualitaria e máis xusta. Parabéns!

Préstamo para o verán nas bibliotecas escolares galegas. Será por libros!!!

libros para o verán. IES As Mariñas - BetanzosDesde hai varios anos, algunhas bibliotecas escolares ofrecen préstamos especiais para o verán ao conxunto da comunidade educativa. Alumnado, familias, profesorado, persoal non docente... teñen acceso a lotes de libros para acompañar o período de vacacións. Na imaxe, a biblioteca do IES As Mariñas de Betanzos, un dos centros pioneiros neste tipo de actividades (préstamos dun máximo de dez títulos por lector ou lectora). Pero hai moitos outros:

Preparando as Letras Galegas 2012


As mozas e os mozos do CPI dos Dices (Rois, A Coruña) están a traballar xa coa figura de Valentín Paz Andrade, preparando motores para a celebración do Día das Letras Galegas, e ofrecéndonos un documento excelente para achegarnos desde as aulas a este personaxe da cutlura galega. Parabéns a este grupo de "reporteiros" e ao profesorado que os estimula e guía,  polo seu traballo.

É obvio o gran traballo de documentación que hai detrás deste "informativo". E detrás, está tamén, de forma evidente, unha biblioteca escolar como centro de recursos para a  información e a aprendizaxe.

Velaquí outros traballos e actividades en distintos centros:

Abril, mes dos libros: Actividades nas bibliotecas escolares

Abril é o mes no que os libros e a lectura está máis presente, como chamada de atención sobre a importancia dunha actividade que é esencial na formación do alumnado como cidadáns activos e críticos, como estudantes eficaces, como persoas felices. A esta "festa do libro e a lectura" están chamados todos os sectores da comunidade educativa, e así o podemos comprobar nas programacións dalgunhas das bibliotecas escolares galegas:

Día Internacional da Muller, 8 de marzo 2012, nas bibliotecas escolares galegas.

moza lendo

(...)

ben o sei ben sei eu todo
que para eu aprender este ladrido
á fin fixeron falla
mil mulleres lavando a reo no río de Saá
e mil arando e dúas mil cosendo e cinco mil
apañando cozas e garabullos no medio do monte e Ti
sobre todo ti plantando pinos nun serragoto inmenso
desaprendendo canto es
esfuracando as túas dúbidas.

Querida mamá: estou aprendendo a ladrar.  (...) Olga Novo

Coas palabras da poeta galega Olga Novo e unha imaxe, por fortuna moi común nos nosos centros, iniciamos unha breve recompilación dalgunhas das actividades que se levan a cabo nestes días nas bibliotecas escolares galegas, ou de materiais elaborados e difundidos por elas, para lembrar o moito que aínda queda por facer para acadar xustiza e igualdade:

24 de febreiro: Día de Rosalía

A Consellería de Cultura, Educación e Ordenación Universitaria contempla, dentro do Calendario do Libro e da Lectura para o ano 2012, a data do 24 de febreiro como DÍA DE ROSALÍA, co gallo da conmemoración do nacemento da poeta. Nesta ocasión cúmprense 175 anos e á programación de actividades da FUNDACIÓN ROSALÍA, súmase nesta ocasión a proposta da AELG (Asocación de Escritoras e Escritores en Lingua Galega), cunha proposta ben fermosa: que agasallemos aos nosos seres queridos cun libro galego e unha flor, como unha forma festiva de lembrar a importancia da lingua (o 21 de febreiro celebrábase a instancias da UNESCO o Día Internacional da Lingua Materna), e homenaxear a esta escritora fundamental das nosas Letras. A AELG abriu un blogue no que ir recollendo achegas creativas e iniciativas en relación con esta conmemoración.

Pola súa parte, as bibliotecas escolares galegas veñen celebrando xa este día con diversas actividades, todas dirixidas a lembrar os poemas de Rosalía e manter viva a súa lembranza entre os máis novos. Van chegando as propostas deste ano 2012, que iremos recollendo aquí:

V Certame de Matmonólogos. IES Monelos - TETRACTIS

 

Cartel V certame de matmonólogosO IES Monelos (A Coruña) e o boletín de divulgación matermática TETRACTIS, convocan o V CERTAME DE MATMONÓLOGOS, en convocatoria aberta, con distintas categorías. Poderán participar alumnos e alumnas de primaria, secundaria, bacharelato, e persoas en xeral maiores de 18 anos. Os participantes presentarán un guión cunha extensión máxima de mil palabras, en galego ou castelán. O prazo de presentación, que se fará no propio IES Monelos ou a través de correo postal, remata o 2 de maio de 2012. O 15 de maio será o acto para a defense dos monólogos, ben polo autor ou ben por un alumno do IES. As bases desta interesante iniciativa pode verse AQUÍ.

No boletín TETRACTIS podemos ver os resultados do certame anterior e coñecer os guións que foran premiados en 2011.

Apertas pola Paz, Radio Patio pola Paz, Xogos Pacíficos, xornada de convivencia...

Apertas pola paz no IES Lagoa de AntelaÁ formación dos máis novos nunha Cultura de Paz esixe romper esquemas, rachar inercias e chamarlle ás cousas polo seu nome. As biblitoecas escolares galegas lideran nos centros iniciativas que procuran unha educación en valores sen paliativos, unha educación de cidadáns activos con capacidade para sentir, para pensar, para expresarse e actuar. Algúns exemplos de actividades levadas a cabo nesta semana a cabalo entre xaneiro e febreiro nos centros galegos:

30 de xaneiro: Día Escolar pola Paz - 2012

Unha das datas do calendario civil que máis oportunidades ofrece para a educación en valores é o Día Escolar pola Paz e a Non Violencia, que se vén celebrando o 30 de xaneiro en conmemoración da morte de Mahatma Gandhi. As bibliotecas escolares acostuman difundir listados de libros e outros materiais que poden apoiar ao profesorado no tratamento de contidos propios da cultura de Paz, tan necesaria. Velaquí algúns exemplos:

Na páxina do Seminario de Educación para a Paz pódense atopar máis informacións, materiais e propostas.

IV Encontros de Banda Deseñada na Mariña

Spiderman e Batman na Biblioteca do IES Perdouro de BurelaNo IES PERDOURO de Burela (Lugo) deron comezo os IV Encontros de Banda Deseñada na Mariña, unha cita xa ben asentada na dinámica do centro, con ampla repercusión na comarca. Estes encontros, organizados conxuntamente pola Biblioteca do centro e o Equipo de Normalización e Dinamización Lingüística, implica a todo o profesorado e alumnado do centro e conta coa colaboración do concello de Burela. Podemos ver imaxes do acto de inauguración que tivo lugar na biblioteca o día 18 de xaneiro, á hora do recreo, no blog dos encontros BANDA DESEXADA.

En palabras dos organizadores, os encontros pretenden, por un lado, a posta en coñecemento do apaixoante mundo do cómic e, por outro, dinamizar a vida da Biblioteca, xa que o cómic é un bo recurso para fomentar a lectura entre o máis novos. A adquisión de moitas obras novas para os fondos da Comiteca posibilita a consulta e a lectura de calidade, o que fai que o noso alumnado mostre interese por este tipo de obras.
Ademáis das actividades programadas (obradoiros, encontros, exposicións, proxeccións de películas...), a biblioteca do IES Perdouro convoca un concurso de creación de banda deseñada, con tres categorías: ata 13 anos, de 14 a 18 anos e unha categoría aberta. Pódense consultar as BASES no blogue dos encontros. O prazo de presentación de orixinais remata o 20 de marzo de 2012.

Unha biblioteca de outono: formación de usuari@s e Samaín.


Son moitos os centros escolares que están xa empregando os recursos audiovisuais co seu alumnado, dunha forma activa. Velaquí un exemplo de producíón propia coa colaboración do alumnado que ilustra a vida cotiá dunha biblioteca escolar, neste caso, a do IES de Ponteceso (A Coruña). Os rapaces e rapazas de 1º de ESO participan nunha sesión de formación de usuari@s; tamén podemos asistir á lectura de contos de medo, co gallo do Samaín. Un exemplo da actividade deste centro e unha iniciativa de "documentación" da actividade da biblioteca que resulta de gran interese.

Biblioteca no IES Ribeira do Louro


Unha visita virtual á biblioteca do IES Ribeira do Louro (O Porriño, Pontevedra), da man dos rapaces e rapazas que nola van ensinando...  Espazos para o traballo, a consulta, o pracer de ler e de aprender.

Normas de uso da biblioteca no Frei Sarmiento de Pontevedra


Untitled from IES Frei Martín Sarmiento (Bibl on Vimeo.

No IES Frei Sarmiento, de Pontevedra, na estela do que xa fixeran no IES de Ponteceso (Ponteceso, A Coruña) e coa colaboración do Obradoiro de Imaxe do centro e dos rapaces  e rapazas de 3º de ESO, elaboraron este vídeo para difundir as normas de uso da biblioteca. "Maneiras de vivir" a biblioteca que benefician a tod@s.

Letras Galegas en maio... e todo o ano.

Por todo o país florecen neste maio actividades culturais diversas, co fin de dar a coñecer a figura á que se lle adica este ano o Día das Letras Galegas, pero tamén a poñer en valor a lingua e as súas posibilidades de comunicación e de expresión artística. As bibliotecas escolares non son alleas á marea poética que atravesa este ano "loisiano" e son moitos os exemplos de actividades que se impulsaron desde estes espazos educativos; tamén moitas as propostas de aula ou de centro que apoiaron cos seus recursos. Velaquí unha pequena mostra:

Recoméndase un percorrido polos blogues das bibliotecas escolares galegas para obter unha idea das actividades programadas e da súa diversidade: PRIMARIA  -  SECUNDARIA

Salvando libros: un proxecto colaborativo

 Unha vez máis, un bo feixe de bibliotecas escolares galegas puxéronse á tarefa de botar adiante un proxecto conxunto. A raíz dunha proposta inicial, a través de correos electrónicos de ida e volta, foise perfilando a idea de SALVAR UN LIBRO a fin de "chamar a atención sobre a importancia de apreciar, coidar e manter o noso patrimonio cultural escrito". Un total de 96 bibliotecas escolares de distintos niveis de ensino sumáronse a este traballo conxunto. Despois dunha fase interna, cada centro educativo elixiu un libro galego para salvar, que son os que se recollen nuns carteis, deseñados polo ilustrador Jaime Eizaguirre Santillán, ex-alumno do IES Sánchez Cantón e que xa ten colaborado en proxectos anteriores, sempre de forma desinteresada. O traballo estivo coordinado polas responsables das bibliotecas de EEI de Vide (As Neves) e do IES Luís Seoane (Pontevedra), coa colaboración tamén da responsable do IES Sánchez Cantón (Pontevedra).

 

Recuncho de lectura para nais e pais no CEIP O Ramo

Velaquí un bo exemplo de como aproveitar eses espazos que acostuman estar infrautilizados, ata que a imaxinación e a profesionalidade do profesorado (guiado pola necesidade e as novas funcións da biblioteca escolar) os pon en valor. No CEIP O Ramo (Fene - A Coruña) crearon este "recuncho de lectura para nais e pais", preto dos despachos de dirección, onde as familias poden aproveitar para ler mentres agardan, facendo dese tempo "un tempo útil". Esta idea ben pode iluminar outros recunchos, existentes en case todos os centros, e ganalos para a lectura. O mapa na parede... fundamental, que a percepción espacial do alumnado tamén se constrúe con estes pequenos detalles, no día a día do centro. Parabéns!!!