11.04.2024

Relatorio do arqueólogo Francisco Alonso Toucido e visita ao xacemento arqueolóxico de Proendos en Sober.

O pasado xoves 11 de abril foi un día cheo de actividades para o noso alumnado de 3º ESO e para as súas profesoras Fina Vázquez e Fe Tellado que están a traballar no Plan Proxecta “Hipocaustos na Ribeira Sacra?”. En todas elas tivemos a sorte de contar coa presenza do arqueólogo Francisco Alonso Toucido, un dos fundadores da empresa Tempo Arqueólogo, responsable das excavacións do xacemento de Proendos. Comezamos cunha entrevista feita polos nosos biblio-reporteiros de 3º ESO Antía e Rubén; con ela puidemos coñecer un pouco máis ao noso convidado; así soubemos que naceu en Marín (Pontevedra) pero que vive en Santiago, e que foi nesta cidade onde estudou Historia e onde tamén fixo un máster e un doutoramento en Arqueoloxía, unha paixón que xa lle vén desde cativo.

Logo da entrevista, Alonso Toucido deunos unha charla na que nos explicou todo o proceso que levou a “desenterrar” os restos que hoxe forman o xacemento de Proendos e como fixeron para datalos da época romana. Todo comeza no ano 2019 cando o concello de Sober contacta con eles para que pasen unhas máquinas (un magnetómetro e un xeorradar) para comprobar que había, baixo terra, nesa zona de Proendos. Os resultados foron moi bos xa que se detectou claramente a existencia dun gran edificio con varias estancias, unha ábsida, outros edificios máis pequenos nos arredores e unha estrutura con muros paralelos que se identificou cun horreum do s.I d.C (época romana) e que, probablemente, tivera varios metros de altura e varios pisos para almacenar cereal. O paso seguinte foi empezar co traballo das excavacións que se fixeron en varias sondaxes.

Despois da charla desprazámonos ata Proendos para visitar o xacemento. De novo, contamos coa compañía de Francisco Alonso quen nos explicou in situ o que, pouco antes, nos contara na charla. Visitamos tamén o hipocausto, bueno, máis ben “pisamos a terra e herba que o cubre” xa que, a día de hoxe, ao estar nunha finca privada, segue baixo terra. Pero, polo menos, sabemos que si hai hipocaustos na Ribeira Sacra. 

A nosa visita rematou cun percorrido por Proendos guiado tamén por Alonso Toucido quen nos ensinou restos romanos (tégulas, rodas de muiño, rosáceas, mármores, aras, algunha columna, etc.) ou celtas (como os trisqueles) moitos deles reciclados polos veciños e colocados, por exemplo, nos muros das súas vivendas.   

Francisco Alonso comentounos que é un afortunado por traballar no que máis lle gusta. Dicir que nós tamén nos sentimos uns afortunados por haber compartido toda unha mañá con el e por ensinarnos a coñecer e valorar un pouco máis o noso fermoso Patrimonio. Todo un privilexio!. Moitas Grazas Francisco Alonso Toucido!.  

Álbum: Escolares -> 2024_04_11_3ª AVA_3º ESO_Xacemento Arqueolóxico de Proendos en Sober e Hipocaustos_Plan Proxecta_Sober

05.03.2024

O 5 de marzo de 2024 o alumnado do curso de 1º ESO realizarou unha visita ao Castro de San Cibrao de Las acompñado do seu profesorado: Ana Delgado, Sara Porrit, Laura Rodríguez e Yolanda Soba.

O Castro de San Cibrao de Las está datado entre o século II a.C. e o século II d.C. e situado entre os concellos de Punxín e San Amaro, na provincia de Ourense.
En primeiro lugar, acudiron ao Centro de Interpretación da Cultura Castrexa, onde as guías fixéronlle unha visita explicativa por todo o Centro. Así, os alumnos e alumnas puideron coñecer máis información acerca da cultura castrexa do noroeste peninsular. Aprenderon sobre as formas de vida dos antigos castrexos, puideron observar pezas orixinais da época e entender como se organizaban e funcionaban as súas cidades.
A continuación, o alumnado realizou unha xincana polo recinto; por grupos, as rapazas e rapaces debían atopar as respostas a unha serie de preguntas, distribuídas ao longo de todo o Centro de Interpretación. Unha actividade lúdica e educativa, onde aprenderon á vez que se divertían buscando pistas.
Por último, visitaron o propio Castro de San Cibrao de Las, un dos máis grandes de Galicia, onde puideron observar as murallas, rúas e vivendas da antiga cidade castrexa. Tamén disfrutaron da paisaxe e das estupendas vistas de parte da comarca do Carballiño dende a cima do castro.

Álbum: Escolares -> 2024_03_05_2ª AVA_1º ESO_Parque da Cultura Castrexa_San Cibrao de Las

28.02.2024

07.03.2024

O alumnado de 4º ESO, 1º Bacharelato e 2º Bacharelato acudiron aos cines Hollywood de Monforte de Lemos para visualizar a película "El maestro que prometió el mar". Agardamos que o filme fose do seu agrado e lles axude a coñecer un pouco máis a nosa historia. 

O alumnado foi acompañado do profesorado: Anuncia Vázquez, Ana Otero, Cristina Ouro, Pilar López, Laura Rodríguez e María Padrón.

TRAILER: 

Álbum: Escolares -> 2024_02_28_2024_03_07_2ª AVA_4º ESO_1º BACH_2º BACH_Cine_El maestro que prometió el mar_Monforte de Lemos

29.02.2024

O 29 de febreiro de 2024 o alumnado dos cursos de 2º ESO realizou unha visita ao Castro de San Cibrao de Las acompañado do seu profesorado: Javier Barros, Ana Delgado, Nerea Iglesias e Carmen Quiroga.

O Castro de San Cibrao de Las, datado entre o século II a.C. e o século II d.C. está situado situado entre os concellos de Punxín e San Amaro, na provincia de Ourense.

En primeiro lugar, acudiron ao Centro de Interpretación da Cultura Castrexa, onde as guías fixéronlle unha visita explicativa por todo o Centro. Así, os alumnos e alumnas puideron coñecer máis información acerca da cultura castrexa do noroeste peninsular. Aprenderon sobre as formas de vida dos antigos castrexos, puideron observar pezas orixinais da época e entender como se organizaban e funcionaban as súas cidades.
A continuación, o alumnado realizou unha xincana polo recinto; por grupos, as rapazas e rapaces debían atopar as respostas a unha serie de preguntas, distribuídas ao longo de todo o Centro de Interpretación. Unha actividade lúdica e educativa, onde aprenderon á vez que se divertían buscando pistas.
Por último, visitaron o propio Castro de San Cibrao de Las, un dos máis grandes de Galicia, onde puideron observar as murallas, rúas e vivendas da antiga cidade castrexa. Tamén disfrutaron da paisaxe e das estupendas vistas de parte da comarca do Carballiño dende a cima do castro.

Álbum: Escolares -> 2024_02_29_2ª AVA_2º ESO_Parque da Cultura Castrexa_San Cibrao de Las

21.12.2023

Para rematar este primeiro trimestre, o alumnado de 2º Bach. de Historia da Arte, Relixión e Debuxo desprazouse o xoves 21 de decembro de 2023 ata Santiago de Compostela para coñecer a súa Catedral, o Museo do Pobo Galego e o Convento de Santa Clara. A nosa primeira visita foi á Catedral: interior, fachadas do Obradoiro e das Praterías, Pórtico da Gloria e rematamos subindo aos tellados desde onde vimos de cerca o ciborio, a parte superior da fachada do Obradoiro, a Torre do Reloxo, a Cruz dos Farrapos, etc., ademais de contemplar unhas fermosas vistas da cidade que nos deixou a todos impresionados.

Tras visitar a Catedral desprazámonos ata o Museo do Pobo Galego, antiguo convento de Santo Domingo de Bonaval. Neste museo antropolóxico puidemos coñecer un pouco máis da nosa cultura popular a través de xogos. Sorprendeunos, sobre todo, a escaleira barroca de caracol diseñada por Domingo de Andrade (o mesmo que construiu a Torre do Reloxo da Catedral), única escaleira triple helicoidal do mundo, con oco central que dependendo de cal delas escollas leva a unha planta diferente. Ao saír do Museo desprazámonos ata o Convento de Santa Clara para observar a súa fachada, exemplo do barroco de placas característico de Compostela. 

Unha visita a Compostela chea de coñecementos.

Álbum: Escolares -> 2023_12_21_1ª AVA_2º BACH_Historia da Arte_Relixión_Santiago de Compostela

26.10.2023

O 26 de outubro o alumnado de 4º ESO e 1º Bacharelato, coa axuda das súas profesoras Anuncia López e Nuria Mariño, elaborou unha serie de pancartas en varios idiomas: galego, ucraíno, castelán... en apoio á paz do mundo e ao respeto dos pobos.

Vaia dende aquí o noso pequeno xesto solidario coa esperanza de que os conflitos que a día de hoxe seguen activos cesen para poder vivir nun mundo libre e sen guerras.

20.10.2023

O venres 20 de outubro o alumnado de 2º de BACH. de Relixión e Historia da Arte, acompañados das súas profesoras Fina Vázquez, Ángeles Vázquez e Ana Otero, fixeron unha visita ao Museo de Arte Sacro das Clarisas de Monforte de Lemos, o segundo máis importante de España.

Foi fundado no S.XVII polo VII Conde de Lemos e a súa muller Catalina de la Cerda, filla do duque de Lerma, tras regresar de Nápoles, onde Pedro Frenández de Castro foi Virrei

A visita foi do máis proveitosa, alí puidemos ver toda unha colección de relicarios, a maior parte do S.XVII (un dos cravos da cruz de Cristo, unha espiña da coroa, un fragmento de madeira da cruz...), así como obxectos litúrxicos (custodias, cálices, casullas, estolas, etc...), dous Ecce Homo, etc.

O que máis chamou a atención foron, entre outras cousas, unha réplica da cabeza de San Xoan Bautista e, sobre todo, a escultura do Cristo Xacente, feita en madeira policromada e obra do artista galego barroco Gregorio Fernández (Sarria).

Pica AQUÍ para ver a galería de fotos.

05.10.2023

O alumnado de 4º ESO e 1º Bacharelato acudiu o día 5 de outubro aos Multicines Hollywood de Monforte de Lemos xunto coas docentes Maite Carreira, Anuncia López, Pilar López, Nuria Mariño e Ana Otero para ver a película Oppenheimer (o pai da bomba atómica) Logo de varias explicacións na clase de Historia o alumnado puido asimilar os contidos a través da película.

Posteriormente, e aproveitando o día solleiro, alumnado e profesorado acompañante dirixíronse ao Parque dos Condes para realizar unha reflexión conxunta sobre o filme. De seguro aprenderon unha chea de cousas moi interesantes sobre ese momento da historia!

 Os alumnos/as de 3º ESO que traballan no Plan Proxecta “Alvarizas, un ben singular na Ribeira Sacra” estiveron moi atarefados as dúas últimas semanas explicando aos seus compañeiros/as

de 1º, 2º, 4º ESO e aos profesores, o que aprenderon durante este curso sobre as alvarizas. Divididos en grupos, foron explicando clase por clase distintos aspectos do seu traballo: comezaron

explicando desde cando a Ribeira Sacra é BIC e por que retirou a súa candidatura en xuño de 2021 para ser nomeada Patrimonio da Humanidade. Continuaron explicando distintos aspectos

das alvarizas: que son e por que se construíron, desde cando están documentadas, como son as alvarizas en Galicia, comparando as que hai na Ribeira Sacra (sobre todo nos concellos de

Sober e de Nogueira de Ramuín) coas da Serra do Courel e da Costa da Morte; tamén analizaron as alvarizas que hai no resto de España e fóra de España, así como os distintos tipos de

colmeas que había en Galicia (covos, cortizos, trobos e lacenas). Remataron as súas charlas explicando a importancia que teñen as abellas para o desenvolvemento da vida na terra e os

problemas aos que se enfrontan (cambio climático, vespa velutina, varroa, pesticidas, etc.), e recordando a excursión que fixeron á sala de envasado Melsacra donde puideron degustar

distintos tipos de mel (de xenxibre, de castiñeiro, con noces, con améndoas e con sabor a café).

Cada unha das charlas rematou cun aplauso, por suposto moi merecido, por parte dos oíntes.

Agradecemos, un ano máis, aos alumnos/as de 3ºESO o seu esforzo e traballo grazas o cal foi posible realizar esta actividade. E tamén, por suposto, agradecemos aos alumnos/as de 1º, 2º, 4º

de ESO e aos profesores a atención prestada. Moitas grazas a tod@s!

Este martes 9 de maio viñeron ata o noso centro Carme Toba Trillo (natural de Muxía, A Costa da Morte, membro de Apatrigal, Asociación para a Defensa do Patrimonio Galego) e Suso Verao (natural de Sober, ex director e ex profesor do IES Río Cabe). Ambos ofrecéronnos unhas charlas que resultaron do máis entretidas e interesantes para o alumnado de 3ª ESO e profesorado que puidemos asistir. Ditas charlas están dentro do Plan Proxecta “Alvarizas, un ben singular da Ribeira Sacra” no que o alumnado de 3ºESO segue a traballar.

Comezou Suso Verao falándonos da ruta “Alvarizas e colados desde a Adega Cividade”, en Barantes (Sober), que abriron e manteñen entre el e seu irmán Xosé Ramón. Nela podemos ver as transformacións dos antigos agros en piñeirais, un castro, colados, petróglifos e varias alvarizas. 

Carme Toba Trillo comezou explicándonos a importancia que teñen as abellas, como na prehistoria xa se recolectaba mel directamente da natureza e como os romanos foron quenes introduciron na Península o traballo coas colmeas. Falounos das distintas casas que poden ter as abellas (covos, cortizos, trobos, lacenas) e dos materiais dos que están feitas (barro, cortiza, madeira, pedra, vimbio, pizarra…) o que demostra como o home sempre se adaptou aos recursos que lle brindaba o medio natural. Tamén nos explicou os diferentes tipos de alvarizas: as lineais da Costa da Morte (que tamén se dan en Irlanda, Inglaterra ou na Bretaña francesa), as redondas da Ribeira Sacra, O Courel e Os Ancares; as de tipo torre (talameiros) en Asturias, ou as colgantes de China. Sorprendeulle  moito ao alumnado, entre outras moitas cousas, a existencia das lacenas da Costa da Morte e do norte de Pontevedra e o feito de que se lles selara a entrada con bostade vaca; tamén a forma dos talameiros en Asturias ou as alvarizas colgantes en China, así como as numerosas propiedades do mel para curar diversas doenzas.

Moitas grazas Carme Toba Trillo e Suso Verao por ter vido ata o noso centro. As vosas explicacións axudáronnos a entender un pouquiño máis o valor que ten o noso patrimonio e a necesidade de, entre todos, conservalo e protexelo.